اندازه گیری رقابت پذیری صنعت کاشی و سرامیک ایران با مزیت نسبی آشکار شده(rca)و بررسی عوامل موثر بر افزایش آن

رقابت پذیری موضوعی محوری و مهم است که از آن به عنوان ابزاری برای رسیدن به رشد مطلوب اقتصادی و توسعه پایدار یاد می شود. رقابت پذیری به معنای امکان دست یابی به موقعیت مناسب و ثبات در بازارهای جهانی می باشد. با توجه به رشد روز افزون تجارت بین الملل در جهان و جهانی شدن اقتصاد در چند دهه اخیر لازم است برای حفظ فضای رقابتی و ارتقاء رقابت پذیری صنایع داخلی در عرصه بین المللی، تلاش کرد. یکی از صنایع غیرنفتی در ایران، صنعت کاشی و سرامیک می باشد. هدف در این تحقیق اندازه گیری رقابت پذیری صنعت کاشی و سرامیک ساختمانی به تفکیک کدهای hs و بررسی عوامل موثر بر افزایش آن می باشد. مسأله تحقیق این است که رقابت پذیری کاشی و سرامیک در مقایسه با کشورهای صادر کننده کاشی و سرامیک به ایران چگونه است؟ و چه عملکردهایی باعث افزایش رقابت پذیری این صنعت می شود؟ بدین منظور ابتدا رقابت پذیری کاشی و سرامیک ساختمانی با شاخص مزیت نسبی آشکار شده (rca) طی سال های 2008-2012 میلادی برای کشور ایران، چین، ایتالیا و اسپانیا محاسبه و در ادامه عوامل موثر بر افزایش صادرات و رقابت پذیری کاشی و سرامیک با استفاده از تکنیک ویکور فازی رتبه بندی شدند. در نهایت از آنجا که بنگاه های تولیدکننده کاشی و سرامیک به عنوان عامل عمده رشد ساختار این صنعت محسوب می شوند، اثر مدیریت دانش و وضعیت داخلی بنگاه های تولید کننده بر رقابت پذیری بنگاه ها با نرم افزار smart pls بررسی شدند. در این تحقیق، برای محاسبه شاخص rca، ایران و کشورهای صادرکننده کاشی و سرامیک به ایران مورد بررسی قرار گرفت. همچنین برای بررسی و رتبه بندی عوامل تأثیرگذار بر افزایش صادرات و قدرت رقابت پذیری از 8 نفر از خبرگان مرتبط با صنعت کاشی و سرامیک استفاده شده است؛ و در نهایت برای بررسی مدل جامعه آماری این پژوهش را 108 واحد کارخانه تولید کننده کاشی و سرامیک استان یزد تشکیل می دهند. نتایج نشان داد که اولاً طی سال های 2008 و 2009 ایران توان رقابتی بالاتری نسبت به کشورهای چین، ایتالیا و اسپانیا داشته است و در سال های 2010-2012 ایران افت شدیدی در توان رقابتی کاشی و سرامیک پیدا می کند، به نحوی که نسبت به سه کشور دیگر از منظر توان رقابتی این صنعت در رتبه آخر قرار می گیرد. دوماً در بین عوامل اثرگذار بر صادرات و افزایش قدرت رقابت پذیری سه عامل معافیت های گمرکی، روابط سیاسی با کشورهایی که محصولات کاشی و سرامیک به آنجا صادر می شود و تکنولوژی ساخت و تولید بنگاه های تولیدی مهم ترین عوامل شناخته و در نهایت مدیریت دانش و وضعیت داخلی بنگاه ها اثرگذار بر رقابت پذیری بنگاه های تولیدکننده کاشی و سرامیک محسوب شدند.